ABD Pazarı’nda liderlik elden gitti. 2014 yılında Türkiye’nin 2.5 kat gerisinde olan Çin, 4 yıl içinde farkı kapattı, zirveyi devraldı. Çin, ABD’ye işlenmiş mermerin tonunu 1577.7 dolara satarken, Türkiye’nin ton başına kazancı sadece 505.9 dolarda kaldı.
Aslında gidişat belliydi… Türk Doğaltaş Sektörü, uzun yıllardır liderliğini sürdürdüğü ABD pazarında 2018’e sıkıntılı bir başlangıç yapmıştı. Marble Trend’in 47. Sayısında gündeme taşıdığı veriler ortadaydı. İlk 8 aylık rakamlar, ABD Pazarı’nda hakimiyetin Çin’e geçtiğini, Türkiye’nin ikinciliğe gerilediğini gözler önüne seriyordu. Yıl sonunda da tablo değişmedi. 2018, ABD Pazarı’nda liderliğin el değiştirdi yıl olarak kayıtlara geçti.
2018 geliri 203.8 milyon dolar
Türkiye, 2018 yılında ABD’ye ihraç ettiği 402 bin 947 ton doğaltaş karşılığında 203 milyon 866 bin 168 dolarlık gelir elde etti. 2017’de 211 milyon dolar getiri sağlayan ABD pazarında, 7.2 milyon dolarlık bir gerileme yaşayan Türk Doğaltaş Sektörü’nün asıl kaybı ise ‘lider’ apoleti oldu. Zira, 2018 yılında ABD’den elde ettiği gelir 244 milyon 122 bin 368 dolar olarak kayıtlara geçen Çin, dev pazardan en çok pay alan ülke konumuna geldi. Çin, 2017’de ABD’ye ihraç ettiği doğaltaş karşılığında 202.6 milyon dolar kazanmıştı.
Türkiye, 2.5 kat fazla kazanıyordu
Büyük resmi incelediğimizde de bu tablonun pek sürpriz olmadığını görüyoruz. Çünkü Çin’in, Türkiye’yi zirveden indiren adımları, 2014 yılından sonra etkisini hissettirmeye başlamıştı. Türkiye’nin 2014 yılında ABD Pazarı’ndan elde ettiği gelir 293.2 milyon dolar iken, Çin’in kazancı 139.2 milyon dolar olarak kayıtlara geçmişti. Yani arada yaklaşık 2.5 katlık bir kazanç farkı vardı. Ancak Türkiye’nin ABD Pazarı’nda 2015 yılından itibaren başlayan gelir kaybı, 4 yıl içinde her şeyi değiştirdi.
Ton başına gelirde dipteyiz
Aslında liderliğin el değiştirmesinin de ötesinde, ton başına gelir rakamları canımızı acıtır bir hale geldi. ABD pazarında Çin, sattığı her bir ton işlenmiş mermer karşılığında 1577.7 doları kasasına koyarken, Türkiye’nin ton başına geliri 505.9 dolar oldu! Taşının değerini bilme konusunda her zaman zirvede yer alan İtalya, ABD’den ton başına 2732.1 dolar kazanırken, Yunanistan’ın geliri 2225, Almanya’nın 1342, Hindistan’ın geliri ise 1234 dolar olarak kayıtlara geçti.
AB’de mermere ilgi azalıyor
Büyük resme baktığımızda, ABD’de mermer ve travertene olan ilginin azaldığını da söylememiz gerekiyor. 2015 yılında 1.2 milyon ton mermer ve traverten ithal eden dünya devi, 2018 yılında 848 bin tonluk ithalatla yetindi. Ancak 2017 yılına göre doğaltaş ithalatına harcanan para, 741.9 milyon dolardan 802.3 milyon dolara tırmandı. Aynı şekilde 2014 yılında 1.9 milyon ton barajını aşan ABD’nin granit ithalatı da 2018 yılında 1 milyon 366 bin tonda kaldı.
Gözler ABD-Çin çekişmesinde
ABD’de liderliğin el değiştirmesinin ardından akla gelecek ilk soru da şu tabii ki: Türk Doğaltaş Sektörü, koltuğunu geri alabilecek mi? İşte bu noktada akıllara ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı geliyor. Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya da, ABD’nin Çin’den alınan ürünlere getirdiği ek vergilerin altını çizerken şunları söyledi: Çin ile ABD arasındaki ticaret savaşları, Türkiye için bir avantaj. Bu iki ülkenin vergisel ve diğer anlamlardaki uyuşmazlıkları bizim lehimize işliyor. 2019, 2018’den iyi olacak. Bu elimizdeki verilerin bize gösterdiği bu bir gerçek.”
