Türk Doğaltaş Sektörü, kabus gibi geçen 2018’in ardından 2019’un ilk 5 ayını da yüzde 3.45’lik gelir kaybıyla kapattı. 5 ayda 2 milyon 877 bin 934 ton doğaltaş ihraç eden sektör, toplam 752 milyon 709 bin 896 dolar kazanç elde etti.
Türk Doğaltaş Sektörü adına 2018 ‘bir an önce unutulması gereken bir yıl’ olarak kayıtlara geçmişti. 2017’ye oranla yüzde 6.8 oranında gerileme yaşayan sektör, 2018’i 1.9 milyar dolar kazançla kapattı. Ancak 2019’un ilk 5 ayına ait istatistikler, 2018’de başlayan fırtınanın halen devam ettiğini gözler önüne serdi. Ocak-Mayıs 2019 döneminde 2 milyon 877 bin 934 ton doğaltaş ihracatı gerçekleştiren Türkiye’nin kasasına giren rakam, bir önceki yıla oranla yüzde 3.45’lik düşüşle 752 milyon 709 bin 896 dolara geriledi. İhraç edilen doğaltaş miktarındaki düşüş ise yüzde 4.34 oldu.
Çin’de yüzde 12.52’lik düşüş
Türk Doğaltaş Sektörü ve ihracat kelimelerini yan yana kullanınca, doğal olarak bakmamız gereken ilk adres Çin… Ve Çin pazarındaki kan kaybı, 2018’e oranla biraz olsun yavaşlamakla birlikte halen devam ediyor. 2018’i yüzde 18.1’lik düşüşle kapattığımız bu dev pazarda, 2019’un ilk 5 ayına yansıyan gerileme yüzde 12.52 düzeyinde. Ocak-Mayıs 2019 döneminde Çin’e toplam 1 milyon 361 bin 117 tonluk ihracat gerçekleştiren Türkiye’nin kasasına giren rakam 273 milyon 544 bin 832 dolar olarak kayıtlara geçti. İhraç edilen doğaltaş miktarında ise yüzde 14.91’lik bir kayıp söz konusu.
Blok pazarında sıkıntı sürüyor
Çin’deki bu tablo, kuşkusuz blok satış istatistiklerine de yansıyor. Ve blok pazarı, 2018’de olduğu gibi Türk Doğaltaş Sektörü’nün temel sorunu olarak öne çıkıyor. 2019 yılının ilk 5 aylık diliminde Türkiye’nin sattığı blok miktarı yüzde 12.47, elde ettiği gelir ise yüzde 9.94 düşüş gösterdi. Söz konusu dönemde toplam 1 milyon 758 bin 475 tonluk blok ihracatı gerçekleştiren Türk Doğaltaş Sektörü, 335 milyon 764 bin dolar girdi sağladı. Blok pazarında Çin’in dışında Tayvan’da yüzde 32.72, Endonezya’da yüzde 63.12, Vietnam’da yüzde 26 oranında sert düşüşler dikkat çekti.
Hindistan istikrarı
Blok pazarı deyince Çin’in ardından akla gelen ikinci ülke kuşkusuz Hindistan… Son dönemde istikrarlı bir şekilde büyüme gösteren Hindistan pazarında gelişimin devam ettiğini belirtelim. 2018 yılının ilk 5 aylık dilimine oranla Hindistan’a sattığı doğaltaş miktarını yüzde 16.7 oranında artıran Türk Doğaltaş Sektörü’nün kasasına giren rakam da yüzde 14.44 oranında artış gösterdi. Ocak-Mayıs döneminde 170 bin 803 tonluk doğaltaş ihracatı karşılığında Türkiye’nin elde ettiği gelir 33 milyon 171 bin 283 dolar olarak kayıtlara geçti.
ABD’de sorun traverten
Gelelim işlenmiş ürün pazarına… Türkiye’nin bu alandaki en büyük müşterisi olan ABD pazarında ilginç bir tablo önümüze çıkıyor. Öncelikle büyük resme bakalım. Türkiye’nin ABD’den elde ettiği gelir, 2018’in ilk 5 ayına oranla yüzde 1.64 geriledi ve 117 milyon 824 bin 79 dolara indi. Buna karşın ABD’ye işlenmiş mermer ihracatımız yüzde 7.97’lik artış gösterdi! Peki sorun nerede? ABD pazarında gücü giderek azalan, tahtını seramiğe kaptıran traverten bu noktada öne çıkıyor. Zira, ABD’ye işlenmiş traverten satışımızda yüzde 19.21’lik gerileme dikkat çekiyor.
Arap pazarı hareketlendi
Geçiyoruz Arap pazarına. Son dönemde durağan giden Suudi Arabistan’daki hareketlilik göze çarpıyor. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine oranla yüzde 44 daha fazla taş ihraç ettiğimiz Suudi Arabistan’dan elde edilen gelir de yüzde 37.44 artmış durumda. 2019’un ilk 5 ayında toplam 147 bin 588 ton doğaltaş ihraç ettiğimiz Suudi Arabistan’dan Türk Doğaltaş Sektörü’nün kasasına 55 milyon 405 bin 511 dolar girdi. İsrail’de yüzde 14.62, Katar’da yüzde 40 oranında kayıtlara geçen büyüme de yüzümüzü güldürdü.
Özbekistan’da büyük patlama
Ana müşterimiz Çin’de yaşanan sıkıntı, Türkiye için alternatif pazarları öne çıkarıyor. Bu anlamda 2019’un ilk 5 ayına damga vuran ülke ise Özbekistan. 2018’in ilk 5 ayında yalnızca 76 bin 585 dolar gelir ettiğimiz Özbek pazarından elde ediler gelir, 2019’un aynı döneminde 4 milyon 597 bin 270 dolara fırladı. Büyüme oranı da yüzde 5902 olarak kayıtlara geçti. Özbekistan’ın dışında Libya pazarında yüzde 135’lik, Rusya’da yüzde 106’lık, İtalya’da yüzde 40’lık gelişme yaşandı.