Coronavirüs (COVID-19) salgını, insan sağlığı gibi ekonomiyi de sert bir şekilde tehdit ediyor. Maden Platformu da, gelinen noktada madencilik sektörü için alınması gereken önlemleri masaya yatırdı. Yapılan açıklamada, madencilik sektörünün en büyük pazarı olan Çin’e gerçekleştirilen ihracatın tamamen durduğunun, diğer önemli ihracat pazarlarından Avrupa ve Amerika’nın da virüs salgınından ciddi şekilde etkilendiğine vurgu yapıldı.
Çin’e ihracatta yüzde 70 düşüş!
2020 yılı mart ayının ilk 15 gününde Çin’e gerçekleştirdiğimiz doğaltaş ihracatının yaklaşık %70 düştüğüne dikkat çekilirken “Mevcut durumda madencilik sektöründe mevcut siparişlerin iptal edilmesi veya bekletilmesi ve yeni sipariş alınamaması nedeniyle üretici/ihracatçı firmalarımızın yaşadığı sıkıntıların azaltılmasına yönelik alınacak önlemler sektörümüz açısından büyük önem arz etmektedir” denildi. Madencilik Sektöründe yer alan sivil toplum örgütlerinin tamamına yakınını çatısı altında bulunduran Maden Platformu’nun madencilik sektörüne ilişkin alınmasını istediği önlemler şöyle sıralandı:
Ticaret Bakanlığımız tarafından alınması beklenen önlemler:
- İhracatçı firmaların kısa vadeli borçları için cansuyu kredisi verilmesi,
- Merkez Bankası kaynaklı reeskont kredilerinin (Eximbank dahil), Eximbank’ın diğer tüm kredilerine ilişkin geri ödemelerin en az 3 ay ertelenmesi,
- Yurtdışına yüklenmiş-teslimatı yapılmış mal bedellerinin alıcılar tarafından geri ödenmemesi halinde, Eximbank sigorta sisteminin devreye girmesi ve Türk Bankalarınca kısa vadeli önlem kredisi sağlanması,
- Enerji payları, SGK primleri ve muhtasar vergilerle ilgili ödemeler en az 3 ay ertelenmesi,
- Fabrikaların ve yan sanayicilerin çalışamayacakları dönem zarfında acil ihtiyaçları için (maaş, kira, vs.) destek paketi çıkarılması,
- Kısa çalışma ödeneğinin acilen devreye alınıp, mağdur işletmelerde öncelikle kullandırılması sağlanması
- Esnek çalışma sisteminin hızlandırılarak, geri ödeme çalışma süresinin 6 aya kadar yayılabilmesi sağlanmalı,
- Irak gümrük çıkış kapılarında tır-dorse değişiminin dar bir alanda yapılması nedeniyle, tırların oluşturduğu kuyruk sonrası sınırda artan bekleme sürelerinin azaltılması ve bu durumun navlun fiyatlarına etkisinin azaltılmasına yönelik çalışmalar yapılması,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız tarafından alınması beklenen önlemler:
- Nisan ayı sonuna kadar Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne (MAPEG) verilmesi gereken belgelerden olan imalat haritalarının hazırlanması hava ya da kara yolu ile seyahat etmeyi gerektirdiğinden 29. Madde belgelerinin MAPEG’e verilme süresinin haziran ayı sonuna kadar uzatılması,
- Ruhsatlara bağlı olarak ödenmesi gereken Devlet hakkı bedellerinin yıl sonuna kadar ertelenmesi.
- Ruhsat işlemleri ile ilgili MAPEG tarafından 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında talep edilen firmaların vadesi geçmiş borcu bulunmaması şartının kaldırılması
Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından alınması beklenen önlemler:
- 6831 sayılı Orman Kanunu gereğince madencilik faaliyetleri için verilen orman izinleri için izin olur tarihine göre yıllık ödenen arazi izin bedellerinin, bu yıla özgü olarak 6 ay süre ile ertelenmesi
MADEN PLATFORMU HANGİ STK’LARDAN OLUŞUYOR?
Agrega Üreticileri Birliği, Altın Madencileri Derneği, Aydın Sanayi Odası, Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği, Çanakkale Madenciler Derneği, Ege Bölgesi Madenciler Derneği, Ege Maden İhracatçıları Birliği, İstanbul Maden İhracatçıları Birliği, Kireç Sanayicileri Derneği, Kömür Üreticileri Derneği, Seramik, Cam ve Çimento Ham maddeleri Üreticileri Birliği, T. Mermer Doğal taş ve Makinaları Üreticileri Birliği, Türkiye Madenciler Derneği, Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı