Karanlık bir tünelde, ışığın ne zaman görüneceğini bilmeden ilerlemek gibiydi. Hele ki, ilk zamanlar. Pandemi nedeniyle Türk doğaltaş sektörünün en büyük alıcısı Çin’e olan ihracat neredeyse durma noktasına gelmiş, 2020’nin ilk 4 ayı kabus gibi geçmişti. Sektör bu sıkıntılı dönemde ne yaptı, nasıl ayakta kaldı? Şüphesiz ki, burada işlenmiş ürün pazarındaki pozitif tablonun büyük payı var. Türkiye, dünyanın diğer büyük doğaltaş üreticileriyle kıyaslandığında, 2020 yılında işlenmiş ürün pazarını büyütmeyi başaran tek ülke olarak öne çıktı. Gelin Türkiye’nin işlenmiş üründeki 2020 performansını, doğaltaş pazarının diğer büyük oyuncularıyla kıyaslayalım.
Öncelikle Türkiye ile başlayalım. İşlenmiş mermer ve travertende 2019 yılına oranla 2020’yi pozitif bir tabloyla kapattı Türk doğaltaş sektörü. Satılan ürün miktarında yüzde 11.59’luk bir artış sağlanırken, elde edilen gelir de yüzde 6.97 büyüdü. İtalya’ya geçiyoruz. Çizme’de işlenmiş mermer ihracatı açısından 2020’nin sıkıntılı geçtiği açık. 2019’a oranla işlenmiş mermer satışında yüzde 15’lik bir daralma yaşayan İtalyanlar, bu anlamda pandemiden en büyük darbeyi yiyen ülke oldu.
Ve Çin… Özellikle 2020’nin ilk 4 ayında pandemiyi en yoğun hisseden ülkeydi Çin. Bu durum, 2020 yılının işlenmiş mermer ihracatında düşüşle kapatılmasını da beraberinde getirdi. Çin’in sattığı ürün miktarı yüzde 13.55 düşerken, bir önceki yıla oranla yaşadığı gelir kaybı da yüzde 3.59 oldu. Doğaltaş üretiminde dünyanın bu en büyük üç ülkesinin rakamlarına baktıktan sonra diğer önemli oyunlara bakabiliriz. Yunanistan, işlenmiş mermerde 2020 yılını yüzde 14.48’lik düşüşle tamamladı. Satılan ürün miktarının yüzde 2.72 düşmesine karşın, gelir kaybının yüzde 14.48 oluşu, birim fiyatlardaki düşüşü de gözler önüne serdi.
Portekiz’in 2020 performansı da şaşırtıcıydı. Bir önceki yıla oranla sattığı ürün miktarı yüzde 14 oranında artmasına karşın Portekiz’in ihracat geliri yüzde 10.81 geriledi. İspanya ise, satış miktarında yüzde 21.29 gibi ciddi bir düşüşle karşı karşıya kaldı. İspanyollar, buna karşın gelir kaybını yüzde 13.93’le sınırlı tuttu. Bakalım, Türkiye’yi 2020 performansı itibarıyla rakiplerinden farkı kılan işlenmiş ürün pazarı, 2021’yi de aynı pozitif tabloyla kapatabilecek mi?