Madencilik sektöründe 2021 yılına dair ihracat rakamları, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez tarafından açıklandı. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB), Ege Maden İhracatçıları Birliği (EMİB) ve Batı Akdeniz İhracatçıları Birliği (BAİB) tarafından düzenlenen 2021 Maden İhracatı Değerlendirme Toplantısı, Ankara Sheraton Otel’de gerçekleşti. Toplantıya Bakan Dönmez ile birlikte Bakan Yardımcısı Şeref Kalaycı, Tabii Kaynaklar Dairesi Başkanı Leman Çetiner, Maden Petrol İşleri (MAPEG) Genel Müdürü Cevat Genç, Maden Tetkik ve Arama (MTA) Genel Müdürü Yasin Erdoğan, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Genel Müdürü Hasan Hüseyin Erdoğan, İMİB Başkanı Aydın Dinçer, EMİB Başkanı Mevlüt Kaya, TÜMMER Başkanı İbrahim Alimoğlu, Türkiye Madenciler Derneği (TMD) Başkanı Ali Emiroğlu ve madencilik sivil topluk örgütlerinin yöneticileri katıldı. Toplantıda madencilik sektörünün ihracatıyla ilgili bilgi veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “2021’de Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırarak 5 milyar 930 milyon dolarlık maden ihracatı yaptık. Her yeni rekor bize yeni bir sorumluluk daha yüklüyor. 2000 yılında maden ihracatımız 565 milyon dolardı. 20 yılda 10 kattan fazla bir artış yakaladık.” dedi.
Dönmez: Yatırımları teşvik ettik
Dönmez, madenciliğe ilişkin içerideki taşeronlar vasıtasıyla yapılan yurt dışı kaynaklı bazı işler olduğunun altını çizerken “Bu işin siyaseti olmaz. Bu iş, siyasi çıkarlara, kişisel menfaatlere alet edilemez. Bu kaynaklar milletimizin, 84 milyonun. Sadece bugün yaşayanların değil, gelecek nesillerimizin de payı ve hakkı var bu kaynaklarda. Enerji bağımsızlığımız bizler için ne kadar hayati öneme sahipse maden bağımsızlığımız da aynı hayati öneme haiz. Yatırımları teşvik etmek için bugüne kadar gerekli projeleri ve yasal düzenlemeleri hayata geçirdik. Özel teşebbüsün önünü açtık, bundan sonra da açmaya devam edeceğiz. Böylesine potansiyeli yüksek bir alanın tam anlamıyla ekonomiye kazandırılması için kamu ve özel sektör sinerjisini her zaman en üst seviyede tutmaya gayret gösteriyoruz.” diye konuştu. Dönmez, geçen yıl maden ihracatında ilk 10 içerisinde Çin, ABD, İspanya, Bulgaristan, Belçika, İtalya, Hindistan, İsveç, Almanya, Fransa’nın olduğunu, bu yıl Endonezya, Özbekistan, Hong Kong, Arnavutluk ve Sırbistan’ın da listeye eklendiğini sözlerine ekledi.
Dinçer’den ruhsat güvencesi vurgusu
Bakan Dönmez’in ardından madencilik sektörünün sorunlarıyla ilgili bir sunum yapan Maden Sektör Kurulu ve İMİB Başkanı Aydın Dinçer ise, “2021’de ihracat olarak tarihin en yüksek noktasına ulaştık. Maden genelinde 5 milyar 930 milyon dolarlık, doğaltaşta 2 milyar 092 milyon dolarlık ihracat yaptık. Ancak madencilik sektörü sadece kendi ihracatından sorumlu değil. Diğer sektörlerin yerli kaynaklarla ihracat yapabilmesini, dolayısıyla cari etkisini daha da artırma adına büyük bir sorumluluk üstleniyoruz. 2 milyon kişiye de iş imkanı sunuyoruz” dedi. Dinçer, 2022 yılında madencilik sektöründe ihracatın daha da artması için yapılabilecekleri özetlerken de 4 noktanın altını çizdi.
1-Ruhsat güvencesinin sağlanması.
2- Orman izin süreçlerinde yüksek bedellerin makul seviyelere çekilmesi
3- Tüm izin süreçlerinin sadeleştirilmesi ve hızlandırılması
4- Enerji maliyetleri sebebiyle vergi düzenlemesine gidilmesi
2008 yılında 36 bin olan maden arama ruhsatı sayısının 2021 yılında 5 bine gerilediğini ifade eden Dinçer, “Burada ruhsat güvencesinin önemine değinmek istiyoruz. Ruhsat güvencesi yatırımı artırır, ihracatı artırır, sektörün öngürülebilir olmasını sağlar, UMREK ile uyumlu ulusal ve uluslararası kaynaklardan finansman temininde önemli rol oynar. Sayın bakan madenciliğin yapılmaması lobilerin de etkisiyle çok baskı oluyor kamuoyunda. Bundan dolayı da izin süreçleri aksamakta. Böyle olduğunda ruhsat güvencesinden söz edemiyoruz. Yine yüksek orman bedellerini vurgu yapmamız gerekiyor. Türkiye’de 1 hektar için ödenen bedel 8750 dolar seviyesindeyken, diğer ülkelerde en yüksek rakamın 1500 dolar olduğunu görüyoruz. Bu da rekabet edebilirliğimizi etkiliyor” ifade etti.