Hasan Ercazip’ten İtalya Mermer Makineleri Üreticileri Konfederasyonu Onursal Başkanı Marabelli röportajı…
The Big 5 Show için Dubai’deyiz… Zabeel Hol’de Türk ve Yunan mermerci dostlarla sohbet ederken, İtalya Mermer Makineleri Üreticileri Konfederasyonu Onursal Başkanı Flavio Marabelli geçiyor yanımızdan. Selamlaşıyor, “Uygun olduğunuzda biraz sohbet edebilir miyiz” diyoruz… Flavio, “Tabii ki, ne zaman istersen” deyince bu röportaj çıkıyor ortaya… Doğaltaş sektörünün duayenlerinden bir isim olunca karşımızda, önce dünya ekonomisinden sohbete başlıyoruz.
Kapalı pazarlar, enerji krizi, enflasyon
Flavio, “Sektörün genel durumu ile ilgili çok da iyimser olduğumu söyleyemem” diye giriyor söze. Ve önce genel bir fotoğrafı yorumluyor: “Bildiğiniz gibi hala kapalı olan birçok pazar var. Küresel bir enerji kriziyle karşı karşıya kalabiliriz. Gazın ve petrolün fiyatının savaş durumuyla da bağlantılı olarak kontrolsüz bir şekilde artması işleri çok aksattı. İtalya ve Türkiye gibi büyük pazarlar bu durumdan olumsuz etkilendiler. Ayrıca küresel bir enflasyon sorunumuz var. Avrupa’nın kapısındaki gaz krizi ortada. Pandemi döneminde yaşadığımız inişli çıkışlı istikrarsız atmosferi şu anda başka sebeplerden dolayı yaşamaya devam ediyoruz.”
Çin’deki durum hepimizi etkiliyor
Tabii söz Çin’e geliyor… Bu dev pazarla ilgili 2023 beklentilerini soruyoruz Marabelli’ye… “Çin sektörün en büyük pazarlarından biri. Hem tüketici hem üretici olarak öyle. Bu pazarın kapanmış olması ticaret hacmini çok olumsuz etkiledi. Bu durumdan sadece Güney Doğu Asya’da yer alan, Çin’e yakın olan ülkeler etkilenmedi. İtalya ve Türkiye gibi ülkeler de bu sıkıntıdan payını aldılar. 2023 Xiamen Fuarı yine 2022 gibi sadece Çinli firmaların ve uluslararası firmaların Çin temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşecek. Hal böyle olunca 1000 Çinli şirketin yer aldığı, ancak uluslararası niteliğini kaybetmiş bir fuar çıkıyor karşımıza.” diyor.
Xiamen Stone olmadan gelişim zor
Peki Çin’deki kriz nasıl aşılacak? Flavio Marabelli, şu aşamada en büyük sorun olarak Çin’deki seyahat kısıtlamalarını görüyor. Ve şu sözlerle Xiamen fuarının buradaki rolünün altını çiziyor: “Eğer 2024’te Xiamen Stone ile ilgili karantina süreçleri kalkar, fuar yeniden eski günlerine dönebilirse, direkt Çin’e gidebilirsek her şey daha iyi olacak. Bizim sektör olarak uluslarası pazarın en önemli adresi olan Xiamen’e bu değeri tekrar kazandırmamız gerekiyor. Eğer bu ticari kısıtlamalar devam ederse Çin pazarının çok büyük bir gelişim göstereceğini sanmıyorum. Çin ve etrafındaki ülkeler mermer pazarı için gerçekten büyük önem taşıyor. Sektörü onlar olmadan düşünmek zor, dolayısıyla toparlamaları lazım.”
Kalite yüksek, fiyatlandırma kötü
Ve Türkiye… Flavio Marabelli, Türk doğaltaş sektörünün gelişimi takdir ediyor, ama bir sorunun altını çiziyor: “Türkiye bizim hem yakın dostumuz hem de sektördeki en çetin rakiplerimizden biri. Üretim kalitesi ve çeşitliliği ile gerçekten ön planda olan bir ülke. İnsanları da çok iyi. Ancak fiyatlandırmaları kötü. İnanılmaz kalitede mermerleri var, ancak çok düşük kar marjları ile satış yapıyorlar. Fiyatlandırmalarını iyi yapmaları sadece kendileri için değil, tüm sektör için çok önemli. Türkiye hammadde satışında Çin’e çok bağımlı bir üretici. İtalya da blok satıyor, ama bu kadar fazla değil. Türklerin bence stratejilerini yeniden gözden geçirip farklı pazarlara ağırlık vermeleri gerekiyor. Belki blok yerine plaka üretip katma değerli bir şekilde satabilirlerse daha çok kar edebilirler. Ayrıca Türkiye’nin avantajı üretim maliyetlerinin İtalya’ya kıyasla çok daha düşük olması. Bunun farkında olup daha yüksek kar marjları ile satışa başlamalılar.”
Marble’a uluslararası kimlik şart
Flavio’ya, Türkiye’nin son 20 yıldaki değişimini de soruyoruz… Net bir takdirle söze giriyor: “Türk Devleti son 20 yılda büyük işler başardı. Türkiye bir dünya markası haline geliyor. Gerek çıkarılan taşların kalitesi, gerekse sektörde çalışanların kalitesi anlamına çok iyi yerlere gelindi. Bence Türkiye dahasını da başaracak. Hükümetin biraz daha destek olması gerekiyor. Ocak açma izinleri, lisansları çok uzun süreler alıyor. Bu tarz konularda kolaylık sağlanması gerekiyor. Türk şirketlerinin yurtdışında da varlık gösterebilmeleri için devletten finansal destek sağlanıyor ama bu iyi bir durum değil. Çünkü doğrudan devlete bağımlı oluyorlar. Bu konuda sorun yaşayan bir sürü Türk firması var. Bir sene destekleniyorlar, bir sene desteklenmiyorlar. Fuar organizasyonlarının da daha iyi yapılması gerekiyor bence. Marble Izmir’de yabancı katılımcı sayısı gittikçe düşüyor. 5-10 sene öncesini hatırlıyorum, fuar çok iyiydi. Yabancı katılımcılar çoktu. Özellikle Hindistan’dan gelen çok oluyordu. Son seneye bakıyoruz, birkaç İtalyan firması ve İran dışında çok güçlü bir yabancı katılım yoktu. Yabancı katılımın güçlenmesi gerekiyor.”
Ortak rakibimiz yapay ürünler
Marble Trend olarak her zaman doğaltaş sektörüne daha geniş bir perspektiften bakmayı tercih ettik. Evet, sektör içinde, hatta ülke içinde büyük bir rekabet yaşanıyor. Ama asıl sorun yapay ürünlerin doğaltaşa karşı güçlenmesi. Marabelli de son olarak bunun altını çiziyor: “Sektöre daha önce hiç olmadığı kadar büyük bir rekabet var. İşler bundan 10 yıl önce olduğu gibi değil artık. Ülkeler arasındaki rekabetten ziyade, suni ürünler ve doğaltaş arasındaki rekabetten bahsediyorum. İnsanlar fiyatları daha uygun olduğu için yapay ürünlere yöneliyor. Bizim doğaltaş üreticileri olarak katma değer ile fark yaratmamız lazım. Ancak o şekilde müşteriyi ikna edebiliriz doğal ürünlere.